تعیین جنسیت ارقام و گونه های پسته با استفاده از نشانگرهای رپید و اسکار

پسته گیاهی بومی ایران و دو پایه می باشد که دارای ارزش بالای تغذیه ای، دارویی و اقتصادی می باشد. با توجه به طولانی بودن دوره نونهالی در گونه های پسته شناسایی زودهنگام جنسیت باعث مساعدت در مدیریت نهالستان و برنامه های اصلاحی می شود. در این پژوهش 20 آغازگر دی. ان. ای چندشکل تکثیر شده ی تصادفی (رپید) و یک جفت آغازگر ناحیه ی تکثیرشونده با ردیف مشخص (اسکار) جهت تعیین جنسیت در گونه های بنه، کسور و برخی ارقام تجاری پسته مورد غربال گری قرار گرفتند. جهت بهینه سازی استخراج دی. ان. ای از 4 دستورالعمل استفاده شد که در نهایت روش دویل و دویل (1987) بهترین عملکرد را نشان داد. از بین تمام آغازگرهای رپید آزمایش شده تنها آغازگر bc ایجاد یک باند 1200 جفت بازی ضعیف در جنس ماده ارقام اهلی نمود. آغازگرهای اسکار با تولید یک قطعه اختصاصی تقریباً 300 جفت بازی در جنس ماده گونه ها و ارقام پسته امکان تفکیک نمونه های نر و ماده را فراهم نمودند. اگرچه مکانیسم جنسیت در پسته همچنان ناشناخته می باشد. با توجه به پیوستگی نشانگر اسکار با جایگاه تعیین کننده جنسیت در گونه های پسته، این احتمال وجود دارد که تعیین جنسیت در جنس های پسته توسط یک یا تعداد اندکی جایگاه ژنی کنترل شود. با توجه به نتایج، روش اسکار روشی تکرارپذیر جهت شناسایی ژنوتیپ جنسی در گونه های پسته شناخته شد. در نهایت این روش منجر به صرفه جویی قابل ملاحظه ای در منابع زمانی و تسریع برنامه های اصلاحی خواهد شد.